یونس5
هُوَ الَّذی جَعَلَ الشَّمْسَ ضِیاءً وَ الْقَمَرَ نُوراً وَ قَدَّرَهُ مَنازِلَ لِتَعْلَمُوا عَدَدَ السِّنینَ وَ الْحِسابَ ما خَلَقَ اللَّهُ ذلِکَ إِلاَّ بِالْحَقِّ یُفَصِّلُ الْآیاتِ لِقَوْمٍ یَعْلَمُونَ (5)
او کسى است که خورشید را روشنایى، و ماه را نور قرار داد؛ و براى آن منزلگاههایى مقدّر کرد، تا عدد سالها و حساب(کارها) را بدانید؛ خداوند این را جز بحق نیافریده؛ او آیات(خود را) براى گروهى که اهل دانشند، شرح مىدهد!
عَنْ أَبِی ذَرٍّ الْغِفَارِیِّ قَالَ کُنْتُ آخِذاً بِیَدِ النَّبِیِّ وَ نَحْنُ نَتَمَاشَى جَمِیعاً فَمَا زِلْنَا نَنْظُرُ إِلَى الشَّمْسِ حَتَّى غَابَتْ فَقُلْتُ یَا رَسُولَ اللَّهِ أَیْنَ تَغِیبُ قَالَ فِی السَّمَاءِ ثُمَّ تَرْفَعُ مِنْ سَمَاءٍ إِلَى سَمَاءٍ حَتَّى تَرْفَعَ إِلَى السَّمَاءِ السَّابِعَةِ الْعُلْیَا حَتَّى تَکُونَ تَحْتَ الْعَرْشِ فَتَخِرَّ سَاجِدَةً فَتَسْجُدَ مَعَهَا الْمَلَائِکَةُ الْمُوَکَّلُونَ بِهَا ثُمَّ تَقُولُ یَا رَبِّ مِنْ أَیْنَ تَأْمُرُنِی أَنْ أَطْلُعَ أَ مِنْ مَغْرِبِی أَمْ مِنْ مَطْلِعِی فَذَلِکَ قَوْلُهُ عَزَّ وَ جَلَّ- وَ الشَّمْسُ تَجْرِی لِمُسْتَقَرٍّ لَها ذلِکَ تَقْدِیرُ الْعَزِیزِ الْعَلِیمِ یَعْنِی بِذَلِکَ صُنْعَ الرَّبِّ الْعَزِیزِ فِی مُلْکِهِ بِخَلْقِهِ قَالَ فَیَأْتِیهَا جَبْرَئِیلُ بِحُلَّةِ ضَوْءٍ مِنْ نُورِ الْعَرْشِ عَلَى مَقَادِیرِ سَاعَاتِ النَّهَارِ فِی طُولِهِ فِی الصَّیْفِ أَوْ قِصَرِهِ فِی الشِّتَاءِ أَوْ مَا بَیْنَ ذَلِکَ فِی الْخَرِیفِ وَ الرَّبِیعِ قَالَ فَتَلْبَسُتِلْکَ الْحُلَّةَ کَمَا یَلْبَسُ أَحَدُکُمْ ثِیَابَهُ ثُمَّ تَنْطَلِقُ بِهَا فِی جَوِّ السَّمَاءِ حَتَّى تَطْلُعَ مِنْ مَطْلِعِهَا قَالَ النَّبِیُّ ص فَکَأَنِّی بِهَا قَدْ حُبِسَتْ مِقْدَارَ ثَلَاثِ لَیَالٍ ثُمَّ لَا تُکْسَى ضَوْءاً وَ تُؤْمَرُ أَنْ تَطْلُعَ مِنْ مَغْرِبِهَا فَذَلِکَ قَوْلُهُ عَزَّ وَ جَلَّ- إِذَا الشَّمْسُ کُوِّرَتْ وَ إِذَا النُّجُومُ انْکَدَرَتْ وَ الْقَمَرُ کَذَلِکَ مِنْ مَطْلِعِهِ وَ مَجْرَاهُ فِی أُفُقِ السَّمَاءِ وَ مَغْرِبِهِ وَ ارْتِفَاعِهِ إِلَى السَّمَاءِ السَّابِعَةِ وَ یَسْجُدُ تَحْتَ الْعَرْشِ وَ جَبْرَئِیلُ یَأْتِیهِ بِالْحُلَّةِ مِنْ نُورِ الْکُرْسِیِّ فَذَلِکَ قَوْلُهُ عَزَّ وَ جَلَّ- هُوَ الَّذِی جَعَلَ الشَّمْسَ ضِیاءً وَ الْقَمَرَ نُوراً
از ابى ذر غفارى روایت کرده : در خدمت پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله بودم و به آفتاب که در حال غروب کردن بود نگاه می کردم تا آنکه به کلى از نظر پنهان شد حضورش عرض کردم: ای رسول خدا! آفتاب کجا رفت و کجا پنهان شد؟ فرمود در آسمان و این است معناى وَ الشَّمْسُ تَجْرِی لِمُسْتَقَرٍّ لَها ذلِکَ تَقْدِیرُ الْعَزِیزِ الْعَلِیمِ که مراد از صنع پروردگار است سپس جبرئیل آفتاب را به روپوشى از نور پوشانیده و آن را در جو آسمان رها نموده تا آنکه از محل مقرر و به موقع خود مجددا طلوع نماید و پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود گویا می بینیم که آن را حبس کردند و نورى از آن در مدت سه ساعت نمی تابد و به آن امر می شود که از مغرب طلوع کند و معناى إِذَا الشَّمْسُ کُوِّرَتْ همین است و همین حال را ماه دارد که از افق طلوع نموده و به سوى غرب در گردش است تا آنکه غروب کند و به سیر خود ادامه می دهد و جبرئیل روپوشى از نور به آن می پوشاند و این است معناى هُوَ الَّذِی جَعَلَ الشَّمْسَ ضِیاءً وَ الْقَمَرَ نُوراً.
أبوذر گفت پس از این فرمایشات نماز مغرب را با رسول اکرم صلی الله علیه و آله به جا آوردیم.
------------------------------------
أمالی الصدوق ص 463 -بحار ج55ص 145-تفسیر جامع ج3 ص 192